Als er ooit een reden is geweest om van sport en bewegen een topprioriteit te maken dan is het nu wel. In een column schrijft Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie en lid van de Nederlandse Sportraad, dat door het COVID-19-virus het bevorderen van en actieve leefstijl extra noodzakelijk is geworden.
Toen na weken de atletiekbaan van Papendal weer openging, maakte het NOS-Journaal een item met Daphne Schippers. Het geluk dat ze eindelijk weer kon gaan lopen in haar vertrouwde omgeving straalde ervan af. Je zag hoe ze genoot van het lopen. Nu is de behoefte van een topatlete om te bewegen natuurlijk veel groter dan van ons, gewone stervelingen, maar ten principale is er geen verschil. Het menselijk lichaam moet bewegen. En dat doen we vandaag de dag veel te weinig. Lichamelijke inactiviteit is een pandemie. Nu een andere pandemie, COVID-19, in onze samenleving rondwaart, is het belang van bewegen nog crucialer: in de strijd tegen het virus zorgt bewegen voor een beter afweersysteem waardoor je minder snel vatbaar bent voor een virus. De activiteit van de Natural Killer cellen (NK cellen), cellen die de virussen die binnenkomen ‘killen’, neemt toe door te gaan bewegen (Nieman et al., 2005). En dat is slechts één voorbeeld. Een actieve leefstijl is meer nodig dan ooit.
Inactiviteit als pandemie
In 2012 verscheen een serie indrukwekkende studies in The Lancet. Deze studies benadrukken vanuit verschillende invalshoeken dat er sprake is van een zeer ernstige gezondheidsbedreiging: physical inactivity. De auteurs van het alarmerende artikel noemen lichamelijke inactiviteit een pandemie (Kohl et al., 2012). Het blijkt de vierde doodsoorzaak wereldwijd te zijn. Kohl en medewerkers stellen een aantal doelen die in 2016 bereikt moeten worden. Een daarvan is dat het aantal mensen dat lijdt aan ziektes die gerelateerd zijn aan lichamelijke inactiviteit afgenomen moet zijn. Deze ziektes zijn onder andere diabetes type 2 (‘ouderdomssuiker’), obesitas en hart- en vaatziekten. Wen & Wu (2012) geven aan dat ieder jaar 5,3 miljoen mensen overlijden aan dit soort ziektes. Ter vergelijking: aan roken overlijden 5,1 miljoen mensen per jaar. 'Zitten is het nieuwe roken' komt feitelijk uit deze studie vandaan.
Matig intensief bewegen wordt het algemene advies. Denkt u hierbij aan activiteiten zoals dóórlopen, traplopen, fietsen en tuinieren. Voor kinderen en adolescenten minstens 1 uur per dag. Voor volwassenen minstens 30 minuten per dag, aan één stuk.